“Wil jij als een demente leven ?”
“Neen, toch?”, vroeg mijn mama, Denise de Coninck, aan haar behandelende arts toen, meer dan een jaar geleden, de eerste tekenen van dementie, ook medisch werden bevestigd.
Mama zette haar wil om niet af te takelen op papier in een wilsbeschikking en een euthanasieverklaring. Ze wou geen “beeldje” worden, zoals het meermaals plastisch uitdrukte.
Er werden ook videoboodschappen gemaakt.
Haar huisdokter talmde, “je bent nog veel te goed, je hebt nog schone dagen, ge wilt uw kinderen toch nog zien…” Ondertussen kon mama niet meer alleen wonen. Ze had perioden waar ze niet meer kon stappen, zelf eten lukte soms niet. Ze was dan angstig en verwarde het fictieve met de realiteit.
In het dagcentrum van het rusthuis werd ze geconfronteerd met agressie, wazig staren, stil zitten van anderen in een verder stadium. Telkens herhaalde ze: “zo wil ik niet worden”.
Bij dementie moet er voor het uitvoeren van euthanasie nog een bevraging komen van de persoon zelf om zeker te zijn, maar bij sommige dementerenden zal dit wel een probleem zijn omdat ze hun identiteit verliezen en moeilijk nog kunnen opkomen voor hunzelf.
Euthanasie is enkel mogelijk in het beginstadium van dementie, bij volle besef, zoals Hugo Claus deed.
Men zou toch een beschrijving kunnen geven over de toestand waarin je niet meer verder wil leven omdat het voor jezelf “onmenselijk, onwaardig” is ( vb als ik niet meer weet waar ik ben, als ik niet meer alleen kan eten, verward spreek…). De aanvraag moet dus anders opgesteld worden en beschrijvend zijn, zodat die nog blijft gelden als men reeds te ver afgetakeld is om de vraag te herhalen.
Mama heeft het gelukkig voor haar nog kunnen herhalen aan ons, maar vooral aan de dokters en aan de neuropsychiater. Ze koos zelf om een verlossend drankje te drinken en haar mooie leven te beëindigen. Rustig en sereen sliep ze in , in aanwezigheid van de dokters en van haar kinderen.
Dit is duidelijk een zaak die de politiekers moeten aankaarten. Het zou een recht van de mens moeten zijn om zelf te bepalen in welke toestand hij wel nog of niet meer wil leven.
Zo zullen er velen kunnen uitstappen die dit vroeger zo beslisten en toch nog kunnen genieten van de periode voor ze “beeldjes” worden.
Ingezonden door Claudine De Wispelaere, dochter van Denise De Coninck
6 Comments
Het verhaal van je moeder lijkt zo op dat van mijn moeder. Hieronder een mail die ik vandaag aan Maggie De Block heb gestuurd.
Beste mevrouw De Block,
Ik schrijf u naar aanleiding van de situatie waarin mijn moeder zich bevindt. Ik zou het ten zeerste op prijs stellen mocht u mijn verhaal tot op het einde lezen.
Mijn grootvader (de vader van mijn moeder) was op het einde van zijn leven dement. Gedurende zijn leven was het een zeer complexe man maar toen hij eenmaal dement was leek hij gelukkig. Maar met die dementie kwamen ook de minder leuke zaken zoals moeite om stoelgang op te houden e.d.
Toen heeft mijn moeder gezworen dat ze zo niet wenst te eindigen. Daarom hebben mijn ouders toen ingetekend op RWS (Recht op Waardig Sterven).
Vorig jaar heeft mijn vader beslist om euthanasie te laten uitvoeren. Hij rookte heel zijn leven en was ook alcoholist. Wel met die verstande dat hij al meer dan 25 jaar ‘droog’ stond. Meer dan 25 jaar waarin hij nog altijd elke woensdag trouw naar de AA ging en anderen hielp om hun alcoholverslaving onder controle te krijgen. Meer dan 25 jaar zonder ook maar 1 keer te hervallen.
Maar zijn lichaam was gewoon op. Hij had moeite met ademen, kon zelden nog het huis uit terwijl hij een heel sociaal man was. Daarom zijn beslissing om er een einde aan te maken.
Ik kan mij als mens eigenlijk geen mooier einde inbeelden. Hij heeft zelf eerst alle praktische zaken kunnen regelen. Ttz zelf zijn doodsbrief opgesteld, alle bankzaken met mij doorgenomen… Hij heeft zelfs nog een feestje gegeven voor al zijn vrienden in zijn favoriete brasserie om dan een paar dagen later in het ziekenhuis, omringd door zijn familie, definitief afscheid te nemen.
Op de dag van de euthanasie vertelde een verpleegster aan mijn moeder dat ze in geval van dementie, zelfs met RWS, geen euthanasie zou kunnen laten uitvoeren. Zij was hier heel van ontdaan waarop ik beloofde om contact op te nemen met RWS. RWS werkt met vrijwilligers en jammer genoeg, bleek nadien, was de persoon die mij te woord stond niet helemaal op de hoogte. Ze legde uit dat er wel euthanasie mogelijk is bij dementie maar dat het belangrijk is dat er een aantal dokters op de hoogte zijn van haar wensen. In de weken die volgden heeft mijn moeder bij alle dokters waar ze op consultatie ging een briefje afgegeven waarop ze had geschreven dat ze euthanasie wenst mocht haar alzheimer (ze had toen de diagnose van beginnende alzheimer) de bovenhand krijgen en ze niet meer in staat zou zijn helder te denken.
Ik heb ook via RWS een halsketting besteld met informatie (haar naam, bloedgroep, gsm-nummer) en erop de uitdrukkelijke melding dat ze geen reanimatie wenst mocht dat nodig blijken.
Voor mijn moeder is dit enorm belangrijk. En omdat ze ook meer en meer zaken begint te vergeten vroeg ze mij regelmatig of dat toch wel klopt dat euthanasie mogelijk is bij dementie. Daarom heb ik opnieuw contact opgenomen met RWS met dezelfde vraag en of ze dat eens op een mail konden zetten zodat ik het kon afgeven aan mijn moeder. Toen heeft men mij uitgelegd dat er vorig jaar waarschijnlijk verkeerde informatie werd verstrekt en dat in geval van dementie euthanasie niet mogelijk is.
Elke dag bel ik naar mijn moeder en in het weekend passeer ik eens. Ze woont momenteel in een service flat. Heel dikwijls tref ik haar wenend aan. Ook vandaag weer. Ze legt mij uit dat ze weent omdat ze voortdurend probeert te vechten tegen die alzheimer. Ze voelt dat ze meer en meer vergeet en wil zich daartegen verzetten.
Ik heb haar vandaag ook gevraagd of ze echt euthanasie wenst mochten wij merken dat ze gelukkig is? Dat ze geen remmingen meer heeft en ook geen zorgen. Ook nu weer was ze heel duidelijk: euthanasie. Ze wenst onder geen enkel beding te eindigen zoals haar vader.
Wat moet ik nu doen?
Ofwel eerlijk zijn tegen haar en zeggen dat ze geen euthanasie kan krijgen wanneer ze volledig dement is. Dan weet ik dat ze depressief wordt, 24/7 weent en negen kansen op tien zelfmoord pleegt nu ze nog kan. Ma.w. dan eindigt haar leven nu al terwijl ze nog maar 75 jaar is en nog altijd een paar keer per week fietst.
Of moet ik staalhard liegen in haar gezicht en dan later wanneer ze dement is haar gaan bezoeken en weten dat ik haar dat heb aangedaan?
Ik snap maar niet hoe het mogelijk is dat men anno 2016 niet zelf mag beslissen over zijn eigen leven. Ik kan nog begrip opbrengen voor situaties waarin niets vastligt maar dat is hier niet het geval. Zij heeft duidelijk gemaakt (nu, terwijl ze nog helder is) dat ze later zo niet verder wilt. Wie zijn wij om die beslissing in haar naam te maken en haar wensen te negeren.
Ik zou het appreciëren mocht u mij laten weten welke keuze ik moet maken. Eerlijk zijn of liegen.
Ik zou het nog meer appreciëren mocht u zich niet wegsteken achter wetteksten, Europa en andere voorstellen die al jaren op tafel liggen. Neen, gewoon zeggen; “Mijnheer, lieg maar” of “Mijnheer, wees eerlijk”.
Het meeste van al zou ik het appreciëren mocht mijn moeder zelf kunnen beslissen wat er met haar moet gebeuren wanneer die vreselijke ziekte haar verandert in iemand anders.
Vriendelijke groeten,
Dushan Meersseman
0472391307
volledig eens met de repliek van 7:01 2015; IK ZEG ALTIJD TEGEN IEDEREEN ALS MIJN BOVENSTE HET NIET MEER GOED DOET,DAN HOEF HET NIET MEER HIER TE BLIJVEN
niemand wil met dementie leven maar het komt ongevraagd in je leven en daarom is het heel persoonlijk hoe men daar mee omgaat.het is belangrijk dat men het niet zomaar in een wet giet maar per persoon met dementie goede en duidelijke afspraken maakt tijdens het dementieproces,en altijd goed luistert naar wat er omgaat in de persoon met dementie en ook naar de mensen die hen bijstaan.
bij mijn vader werd in 2005 vasculaire alzheimerdementie vastgesteld en reeds in 2007 gaf hij aan dat als het voor hem niet meer kon men hem zou helpen en dat is in maart 2013 ook gebeurt ,hij is door dat wij steeds naar hem hebben geluistert en samen met de dokter en neuroloog zijn vraag ernstig hebben genomen vredig kunnen inslapen, daar ben ik zeer dankbaar voor en hoop ik dat mensen in dergelijke situatie ook de steun krijgen die nodig is.
sterkte voor iedereen die een persoon met dementie verzorgt
Bestaat er een formulier om je wilsverklaring in te vullen en te ondertekenen
zo ja, is dit via internet te vinden
ik ben het volledig eens met Mevr. Joris. Vooral voor de familie vind ik het meer dan nodig, want uiteindelijk worden zij geconfronteerd met de aftakeling van de geliefde. Ik hoop dat het in de toekomst mogelijk wordt om een éénmalig verzoek geldig te maken tot aan het levenseinde, ipv de vraag steeds te moeten herhalen.
Dit verhaal illustreert zo goed waarom het zelf kunnen bepalen van je definitieve afscheid zo belangrijk is.Voor jezelf maar ook voor je familie !!